FC Barcelona, més que un club. Als voetballiefhebber kijk ik, net als velen met mij graag naar het spel van deze club. Daarnaast zijn er maar weinig clubs binnen Europa die kunnen bogen op een historie als die van FC Barcelona. Als trots van Catalonië ontleenden de supporters, of cúles zoals de trotse aanhang zich noemen, al vroeg in de 20e eeuw hun identiteit aan de club. Na het uitbreken van de Spaanse Burgeroorlog in 1936 waarin Franco aan de macht kwam en per direct het onschuldige nationalisme van aparte bevolkingsgroepen als de Catalanen onderdrukte bleef de plaatselijke FC een bron van hoop.

De club heeft haar oorsprong dan ook niet op het Iberische Schiereiland, maar werd opgericht door een aimabele Zwitser. Joan Gamper maakte als clubvoetballer furore in het “Rotblau” van FC Basel en streek eind 19e eeuw neer in Barcelona. Geïnspireerd door Catalonië en haar vrijzinnige cultuur richtte hij Futbol Club Barcelona op. Nog steeds onder de indruk van het rood en blauw verticaal gestreepte tricot van zijn oude liefde in Zwitserland nam hij de kleuren over van FC Basel. Sindsdien staan de beroemde “Blaugrana” kleuren van FC Barcelona voor aanvallend en avontuurlijk voetbal. Iconen als de Joegoslaaf Ludislao Kubala, zij aan zij met de Spaanse legende Luis Suarez (niet te verwarren met) bezorgden de club haar eerste successen in de jaren ’50.

Uiteraard kan binnen deze uiteenzetting over Barça de Nederlandse inbreng niet ontbreken. Het catenaccio van succestrainer Helenio Herrera, later furore makend bij Internazionale waar hetzelfde catenaccio uiteraard wel gretig aftrek vond, kon de kritische cúles niet altijd bekoren. Pas toen onze eigen Johan Cruijff het befaamde “Blaugrana” om de ranke schouders hing en onder leiding van zijn oude veldheer Rinus Michels op 17 februari 1974 ín het Bernabéu van rivaal en het door Franco wel omarmde Real Madrid, de thuisclub met 0-5 versloeg raakte Catalonië en de wereld pas echt in vervoering. De rest, zoals men zegt, is geschiedenis. Internationale sterren als Maradona, Gary Lineker, Bernd Schuster, Michael Laudrup en Romário droegen allen de illustere kleurencombinatie.

De tegenwoordig als onafhankelijke mastodont over zijn oude clubs regerende Cruijff overtrof vervolgens zijn prestaties als speler bij de club door als trainer het op Hollandse leest geschoeide Dream Team te vormen. Het tot dan toe absolute hoogtepunt vond plaats in de 112e minuut op het oude Wembley, 20 mei 1992. Ronald Koeman, inmiddels door de nimmer om een ludieke koosnaam verlegen zittende Barça aanhang omgedoopt tot ‘sneeuwvlokje’ bezorgde de club met een puntgave wreeftrap haar meest prestigieuze prijs, de Europa Cup 1. De voor de gelegenheid in het oranje (toeval?) getooide rood-blauwen behoorden nu ook wat betreft palmares tot de elite in Europa.

Een nieuwe generatie mondiale toppers werden vervolgens aangetrokken om dit succes te evenaren. Het opportunistische beleid, geheel in de traditie van de emotionele Catalanen maakte de club echter ontvankelijk voor onderlinge machtsgrepen binnen de club en zorgden slechts voor wisselend succes. Pas onder leiding van Cruijff adepten Frank Rijkaard en later ‘Pep’ Guardiola evenaarde de club de successen van weleer. En de meester zag dat het goed was.

Vandaag de dag geniet FC Barcelona een vlekkeloos imago binnen de verharde, commerciële voetbalwereld. Dit kan niet geheel los gezien worden van een even filantropische als PR-technische  meesterzet vanuit bestuurlijke kringen. Lange tijd wist het de verleiding te weerstaan  het 'Blaugrana' te besmeuren met een shirtsponsor waarna in 2006 een overeenkomst werd geslotenmet Unicef. Onder het mom van de slogan 'Barca, meer dan een club, een nieuwe wereldwijde hoop voor kwetsbare kinderen'  doneert de organisatie jaarlijks 1,5 miljoen euro ten behoeve van het leed. FC Barcelona, més que un club, opgericht door een amaibele Zwitser.

 

 Columnist:

Barend Tensen